Działdowo
oczątek
budowy zamku przypada na lata 30-te XIV wieku a jego budowniczymi był zakon
krzyżacki. Usytuowany został na wzniesieniu i z trzech stron otoczony był
bagnami a z czwartej odgrodzony rzeką. Zbudowany na planie kwadratu zamek
początkowo składał się z dwukondygnacyjnego (później nadbudowano jedno
piętro), murowanego, prostokątnego budynku mieszkalnego zwanego Dużym Domem.
W swoim wnętrzu mieścił on takie pomieszczenia jak: kuchnię, refektarz,
sypialnie, kaplicę czy kancelarię. Budowlę bronił mur otaczający dziedziniec
a wjazd prowadził przez bramę wjazdową. Poprzedzony on był mostem zwodzonym
przerzuconym nad szeroką fosą. W skład założenia wchodziła także wieża
główna, w której piwnicach znajdowało się więzienie. W swojej dolnej części
wieża zbudowana była na planie kwadratu (14m) a w górnej na planie ośmioboku.
W 1376 roku zamek
został zniszczony przez wojska litewskie pod wodzą księcia Kiejstuta lecz
jeszcze w tym samym roku rozpoczęto prace nad jego odbudową. Zbudowane
zostały dwa skrzydła mieszkalno - gospodarcze usytuowane po stronie południowo
- zachodniej i północno - wschodniej, od strony północno - zachodniej powstał
drugi mur obronny, który oddalony od pierwszego o około pięć metrów tworzył
tzw. międzymurze. Stronę południowo - zachodnią zajmowało przedzamcze.
Mieściło się ono od strony miasta i była także bronione murem obronnym
wraz z czworoboczną wieżą. Do zamku należał też młyn, folusz oraz browar.
W początku swojego
istnienia na zamku miał swoją siedzibę krzyżacki prokurator a od 1383 roku
- wójt.
W latach 1410
- 1466 podczas wojen i zamieszek zamek kilkakrotnie przechodził z rąk krzyżackich
w ręce polskie i odwrotnie aby po pokoju w Toruniu w 1466 roku ostatecznie
zostać pod władzą zakonu krzyżackiego. W 1520 roku zamek został częściowo
zniszczony przez wojska polskie.
Po 1525 roku
i rozwiązaniu zakonu krzyżackiego na zamku miał swoją siedzibę książęcy
starosta. Zamek utracił swoje wcześniejsze, militarne znaczenie a z biegiem
lat zasiadali na nim różni dzierżawcy.
W drugiej połowie
XVI wieku nastąpiła odnowa założenia w stylu renesansowym.
W wieku
XVIII na zamku mieściła się gmina kalwińska a z początkiem wieku XIX budowla
została przekazana w zarząd miastu. Od tego czasu spełniał on funkcje gospodarcze.
Pierwsza i druga wojna światowa przyniosła zniszczenie zabytkowej budowli.
Po wojnie odbudowano skrzydło zachodnie.
Do dnia dzisiejszego
z pierwotnego założenia zachował się budynek główny, fundamenty baszty
północnej, mur obronny od strony północnej i zachodniej a także fundamenty
skrzydła zachodniego, na których to postawiono budynek niczym nie przypominający
średniowiecznego zamku.
W zamku mieszczą
się urzędy miejskie.
|
|