Krajowice
(Golesz)
amek
zbudowany został w XIV wieku na szczycie góry po prawej stronie rzeki Wisłoki.
Był on strażnicą na szlaku handlowym prowadzącym doliną Wisłoki na Węgry
a także ważnym punktem obronnym. Zbudowany z kamienia posiadał jedną prostokątną
basztę broniącą wjazdu na zamek oraz dwie baszty okrągłe. Zajmował powierzchnię
o wymiarach 30x40 metrów, otoczony był murem, rowem i wysokim wałem ziemnym.
Pierwszą wzmiankę
o zamku możemy znaleźć w dokumencie Władysława
Łokietka rozstrzygającym spór pomiędzy opatem tynieckim a podkomorzym
sandomierskim Jakubem. W wyroku tym zamek został przyznany Benedyktynom
z Tyńca i odtąd stał się centralnym punktem zarządzania dla dóbr klasztornych
znajdujących się nad rzekami: Wisłoką, Ropą i Białą. Główną osobą na zamku
był starosta jako urzędnik sprawujący władzę z ramienia opata, jego zastępcą
był burgrabia a pomagał mu pisarz zamkowy. Zamek był także punktem zbornym
pospolitego ruszenia a także miejscem tzw. wyższych sądów leńskich dla
sołtysów okolicznych wsi.
W 1474
roku najazd wojsk węgierskich pod dowództwem Macieja Korwina nie przyniósł
zamkowi większych zniszczeń. Znaczenie zamku wielce zmalało po zmianie
szlaków handlowych omijających teraz te tereny.
1657 rok to najazd
wojsk węgierskich pod wodzą Rakoczego. Zamek zostaje zajęty przez te wojska
bez bitwy. Następny najazd, tym razem Szwedów w 1664 roku przynosi zniszczenie
zamku lecz jednak dalej pozostaje on w rękach opactwa tynieckiego. Po rozbiorach
Polski zamek przechodzi w ręce austriackie i zostaje siedzibą dzierżawców
Krajowic. Dostawali oni automatycznie tytuł burgrabiego.
Budowla
niszczała coraz więcej i w XIX wieku (1811 rok) właściciel fabryk tkackich
Achilles Jeaunot zamienił ruiny zamku Golesz w ogród wypoczynkowy w stylu
angielskim. Ruiny zamku zostały zakonserwowane i zabezpieczone barierkami
a wzgórze było pełne alejek, ścieżek, mostków a także powstał zwierzyniec
z danielami.
W początku XX
wieku stała jeszcze baszta zamkowa lecz okoliczna ludność stopniowo rozbierała
ruiny uzyskując z nich kamień na fundamenty swoich domów.
Dzisiaj widoczne
są niewielkie fragmenty zamkowych murów, ślady fos i wałów.