Sucha Beskidzka
amek
zbudowany został około 1580 roku, w pobliżu rzeki Skawy, u stóp góry Jasień.
Jego budowniczym i właścicielem był Kasper Castiglione, syn sprowadzonego
z Florencji Mikołaja Castiglione, zatrudnionego przy przebudowie Wawelu
na renesansowy zamek. Ożeniwszy się w Polsce z Magdaleną Słupską przybrał
nazwisko Suski i po nobilitowaniu przez króla, przyjęty został do herbu
swojego szwagra, wybitnego prawnika Jana Palczowskiego - Szaszor. Po jego
śmierci w 1598 roku, a później śmierci drugiej żony - Jadwigi w 1601 roku
majątek przeszedł w ręce ich synów Adama i Michała. Ponieważ obu im nie
wystarczyły dochody z majątku suskiego, popadli w długi zaciągane u Krzysztofa
a następnie Piotra Komorowskiego. W 1608 roku miejscowości Sucha i Stryszawa
przeszły na własność Piotra Komorowskiego jako spłata zadłużenia.
W 1614
roku skromna do tej pory budowla przebudowana została na wspaniałą, wzorowaną
na Wawelu magnacką rezydencję. Powstały dwa nowe skrzydła z szeregiem wnętrz
mieszkalnych i reprezentacyjnych. Zbudowano budynek bramny a dziedziniec
otaczały filarowo - kolumnowe galerie arkadowe. W wieży zegarowej urządzono
kaplicę domową.
Po śmierci
Piotra w 1640 roku cały majątek przechodzi w ręce Krzysztofa Komorowskiego
a później jego córki Konstancji i jej męża Jana Wielopolskiego. Rodzina
Wielopolskich włada zamkiem w Suchej do 1843 roku.
W 1708
roku Anna Lubomirska, żona Franciszka Wielopolskiego rozbudowuje i upiększa
zamek. Podwyższone zostaje południowe skrzydło pałacu i dobudowane zostają
do niego dwie narożne wieże. Pomieszczenia wewnętrzne zostają zmodernizowane
a przed południową fasadą powstaje park w typie XVIII-wiecznych ogrodów
barokowych / zamieniony w XIX wieku na ogród angielski /.
Nowy właściciel,
od 1843 roku, Aleksander Branicki zmienia nieco wygląd zamku. Rozbiera
skrzydło wschodnie oraz bramę wjazdową a park otacza murem kamiennym. Kolejny
Branicki - Władysław przeprowadza restaurację budowli a architektem jest
Tadeusz Stryjeński.
Od 1860
roku Aleksander i Anna Braniccy zaczęli gromadzić w zamku książki, ryciny,
obrazy, dokumenty i inne zbiory muzealne. Biblioteka liczyła około 26 tysięcy
tomów, w tym dużo bardzo cennych starodruków. Było tam także 546 pięknie
iluminowanych rękopisów. Kolekcja rycin, rysunków i obrazów liczyła 18
tysięcy pozycji. Znajdowały się tam dzieła Grottgera, Norwida, Gersona,
J. Kossaka, Norblina, Vogla i innych. Były tam portrety Władysława IV,
Jana Kazimierza, Zygmunta III, Karola XII, obrazy L. Davida i E. Delacroix.
Numizmatyczny zbiór liczył 200 medali i monet a zbiór dokumentów zawierał
11 tysięcy pozycji najstarsze pochodziły z XIV wieku. Był tam też zbiór
starożytności egipskich liczący 500 eksponatów.
W 1939 roku część
najcenniejszych zbiorów ewakuowano na wschód. Jeszcze w czasie okupacji
część zbiorów powróciła, część została rozkradziona przez Niemców.
Po wojnie
obrazy przekazane zostały Muzeum Narodowemu w Krakowie, dokumenty archiwom
państwowym a księgozbiór bibliotekom w Warszawie i Gdańsku.
W 1905
roku pożar niszczy zamek ale zostaje on odbudowany.
Od 1922
roku zamek znajduje się w rękach rodziny Tarnowskich wniesiony jako wiano
przez córkę Władysława Branickiego.
Podczas
drugiej wojny światowej na zamku przebywali Niemcy a pod koniec wojny Rosjanie.
Po wojnie w zamku mieściło się liceum ogólnokształcące z internatem, magazyny
GS. W 1975 roku obiekt przekazany został dyrekcji Państwowych Zbiorów Sztuki
na Wawelu i zaczął się jego remont.
Obecnie zamek
to trójskrzydłowa murowana budowla, z czterema wieżami, zgrupowanymi wokół
prostokątnego dziedzińca, z wjazdem od wschodniej strony. Skrzydła południowe
i zachodnie są dwupiętrowe, ozdobione krużgankami arkadowymi, natomiast
skrzydło północne jest parterowe. Do zamku przylegają zabudowania gospodarcze.
|
|