Birże

rewniany zamek zbudowany został za czasów panowania Władysława Jagiełły w początku XV wieku. Dzięki dokumentom wiemy, że w 1415 roku gościł w nim właśnie sam król Jagiełło.
   W pierwszej połowie XVI wieku Radziwiłł o przydomku "Rudy" wystawił nową swoją siedzibę lecz prawdziwa rezydencja obronna powstała po 1586 roku za czasów Krzysztofa Mikołaja Radziwiłła zwanego "Piorun". W późniejszym czasie (początek XVII wieku) syn Krzysztofa także Krzysztof  otoczył istniejący zamek  fortyfikacjami bastionowymi. Była to budowla na planie prostokąta,  dwukondygnacyjna, z piętrowymi arkadami.

 

   W 1625 roku podczas wojen szwedzkich zamek został zdobyty i przez pewien czas przebywał w nim sam król szwedzki  Gustaw Adolf. Po wycofaniu się Szwedów, zdewastowany i ograbiony zamek postanowił odbudować i rozbudować jego właściciel Krzysztof Radziwiłł. Od 1636 roku trwają prace remontowe, na które to fundusze przyznane zostały przez Sejm Polski. Późniejsi właściciele zamku to Janusz i Bogusław Radziwiłłowie następnie książęta neuburscy (otrzymali go jako wiano córki Bogusława po jego śmierci). Od połowy XVIII wieku zamek ponownie jest w rękach rodziny Radziwiłłów. Początkowo należy do Hieronima Floriana, po jego śmierci do Michała "Rybeńki" Radziwiłła a następnie do Karola Stanisława zwanego "Panie Kochanku" i na końcu do jego bratanka Dominika. Ten odsprzedaje zamek rodzinie Tyszkiewiczów.
  Na zamku w Birżach doszło do spotkania króla Polski Augusta II Mocnego i cara Rosji Piotra Wielkiego a wydarzyło się to w 1701 roku. Następne lata to powolny schyłek świetności zamku a wojna ze Szwecją zwana północną ostatecznie przyczyniła się do jego upadku.
   Od 1811 roku nowymi właścicielami zamku i ziem zostaje rodzina Tyszkiewiczów. Nie starają się odbudować zniszczonego i niezamieszkałego od wieku zamku lecz stawiają nowy pałac po przeciwnej stronie jeziora Szyrwany na tzw. Ostrowiu.
  W początku lat 70-tych XX wieku postanowiono odbudować okazałą do tej pory ruinę według starych planów. Zakończenie prac przypadło na koniec lat 80-tych XX. Całość otacza piękny park z alejami lipowymi, kasztanowymi czy dębowymi. Znajdują się w nim także pozostałości dawnych fos i bastionów.