Środa Śląska
amek
zbudowany został przed 1269 rokiem prawdopodobnie przez kasztelana Michała,
syna Delabora z Niemczy na polecenie Piastów śląskich. Następnym kasztelanem
na zamku był Stefan od 1277 roku.
Budowę
zamku rozpoczęto od zniwelowania terenu nawożąc glinę. Założono go na planie
nieregularnego czworoboku z wieżą w południowo - zachodniej części dziedzińca.
Rozmiary zamku nie były duże i wynosiły 32x30 m. Mury były bardzo grube
od 220 - 250 cm. a ich wysokość sięgała do 9 metrów. Jako budulca użyto
kamienia polnego i łamanego spajając to zaprawą wapienną. Wraz z murami
powstała wieża cylindryczna o 10- metrowej średnicy lekko wysunięta przed
lico murów. Dziedziniec był wybrukowany a znajdujące się tam budynki mieszkalne
i gospodarcze były drewniane. Zamek otoczony był fosą a wjazd do niego
prawdopodobnie był od strony wschodniej przez most zwodzony i bramę zamykaną
broną.
W końcu
XIII wieku, połączono zamek z murami obronnymi miasta i zmusiło to kasztelana
zamku do podwyższenia murów oraz dziedzińca warowni. W XIV wieku
wybudowano budynki murowane przy ścianie zachodniej i wschodniej.
W 1327
roku właścicielem zamku jest rycerz Ticzco z Reideburga, który otrzymał
budowlę w dożywocie od księcia wrocławskiego Henryka IV.
Od 1335
roku zamek należy do królów czeskich i mieszkają na nim ustanowieni przez
króla burgrabiowie a z czasem urzędnicy, którym zamek służył za mieszkanie.
Później
zamek przeszedł pod rządy rady miejskiej Wrocławia a ona ustanawiała swoich
burgrabiów zarządzających warownią. Np. w 1444 roku urząd ten sprawował
Leonard Azenheimer, ścięty na placu publicznym dwa lata później za gwałty
i grabieże.
W 1514
roku zamek należał do rodziny von Sack, Piotra a następnie jego syna Bernarda.
Wzmocnili oni i postawili nowe budynki stwarzając lepsze i wygodniejsze
warunki mieszkaniowe.
Rok 1567
to nowy właściciel Abraham Jorgen a od 1573 roku Antoni von Muhlheim. Za
jego bytności zamek zmienił wygląd. Powstał nowy, trzykondygnacyjny, podpiwniczony
budynek mieszkalny z okratowanymi na parterze oknami ( z tego budynku prawdopodobnie
pochodzą fragmenty obramowań okiennych tkwiące w murze zamkowym). Był jeszcze
dwukondygnacyjny budynek drewniany, w dolnych partiach częściowo murowany
i podpiwniczony gdzie mieściła się kuchnia a wyżej biura. Naprzeciw niego
stał niedokończony budynek murowany a na dziedzińcu znajdowała się głęboka
studnia. Do ówczesnego zamku przylegał niewielki plac, od strony południowej,
przy którym zbudowano stajnie na 12 koni i na wozy. Był także oddzielny
budynek bramny z dwoma pomieszczeniami mieszkalnymi i stajnią na dwa konie.
Odgrodzony był ten placyk od drugiego gdzie stała piekarnia i browar zamkowy.
Do zamku, od strony wschodniej nalezał też ogród leżący wzdłuż muru miejskiego.
Dość często
zmieniali się mieszkańcy i właściciele zamku w Środzie. W XVII wieku przeszedł
na własność miasta Wrocławia za sumę 20 000 florenów.
W XVIII
wieku nadchodzi kres jego świetności i zaczyna podupadać stając się niepotrzebną
budowlą w mieście. Zostaje rozebrany w początku XIX wieku.
Dzisiaj
skromne resztki zamku zobaczyć można w przylegających do ceglanych murów
obronnych miasta murach kamiennych od strony północnej i zachodniej.
|
|