Husiatyn

amek zbudowany został nad urwistym brzegiem rzeki Zbrucz około 1630 roku przez hetmana polnego koronnego Marcina Kalinowskiego właściciela miasta.
  W 1648 roku zamek został zdobyty i zniszczony przez Kozaków. Szybko jednak odbudowano warownię i w 1653 roku zdołała ona wytrzymać oblężenie Tatarów i Kozaków a dwa lata później odparła wojska moskiewskie pod wodzą Buturlina. Lecz pomimo zwycięstwa zamek był poważnie uszkodzony.
  Przez pewien czas miasto wraz z zamkiem było w rękach tureckich. W 1683 roku po klęsce Turków pod Wiedniem zamek został odbity przez wojska polskie pod dowództwem kasztelana krakowskiego - Jędrzeja Potockiego. Jednakże Turcy wycofując się zdołali zniszczyć mury obronne miasta i częściowo także zamku.
  Przez cały ten czas do 1729 roku budowla należała do rodziny Kalinowskich, następnie Potockich a od 1819 roku zakupili majątek Zabielscy.
  Do połowy XIX wieku zamek był własnością rodziny Zabielskich a potem został sprzedany miejscowemu rabinowi. Przebudował on zamek na własne potrzeby. Mieściła się tam bożnica oraz mieszkania nowego właściciela.
  Pierwsza wojna światowa przyczyniła się do całkowitego zniszczenia zamku.
  W swojej historii na zamku gościli królowie polscy Władysław IV Waza oraz Jan Kazimierz Waza.

Tak opisywał zamek dr. Aleksander Czołowski w "Tece konserwatorskiej" w roku 1892 dotyczącej zamków Rusi halickiej.

Zamek niegdyś warowny w środku miasta, przerobiony w bieżącym wieku na pałac mieszkalny, o trzech skrzydłach. Pozostały tylko do dziś od frontu dwie okrągłe narożne baszty, opatrzone trzema kondygnacyami strzelnic.

Zamek husiatyński zbudował w połowie XVII. wieku Marcin Kalinowski, wojewoda bracławski, hetman polny koronny, na miejscu drewnianego fortalicyum. Po jego śmierci pod Batohem (1652) został zamek przez Kozaków zniszczony. W roku 1672 zatrzymał się w nim sułtan Mahomet IV. dążąc pod Buczacz. Zresztą w wojnach tureckich wybitniejszej nie odgrywał roli dla braku wody, jakkolwiek Sobieski kilkakrotnie lokował tu załogi, wypierając tureckie. Dziś należy do miejscowego rabina.